MÀU SẮC TRONG THIẾT KẾ

1. Sơ lược về màu sắc

Ngoài một số vật chất có thể chất không màu được quy ước bởi con người, còn lại tất cả sự vật đều có màu sắc riêng của nó dưới khả năng phân biệt màu của mắt khi có ánh sáng chiếu vào. Màu sắc là một món quà của tự nhiên giúp cho thế giới trở nên sinh động hơn, nó còn quyết định không nhỏ đến sự thành công của các sản phẩm do con người tạo ra. Từ cây kim sợi chỉ, cho đến nhãn hàng bảng hiệu, các công trình nhà ở và các sản phẩm nghệ thuật như tranh ảnh hay phim ảnh…bài viết hôm nay sẽ sơ lược một số đặc tính quan trọng của màu sắc, các thông tin có thể giúp ích cho những ai đang quan tâm các lĩnh vực liên quan đến màu sắc, đặc biệt là trong thiết kế.

Nắm bắt các nguyên lý màu sắc trong bánh xe màu giúp cho thiết kế thêm sinh động

Màu sắc có 3 thuộc tính cơ bản là tông màu, cường độ, và giá trị. Tông màu giúp chúng ta trả lời câu hỏi đó là màu gì. Về cơ bản tông màu là tổ hợp của 12 màu đậm nhạt khác nhau trên bánh xe màu sắc. Cường độ màu phản ánh độ bão hòa của màu sắc, cường độ màu giúp chúng ta xác định màu sắc đó sống động hay lợt màu. Giá trị màu sắc tạo thành các sắc thái và độ đậm nhạt của mỗi màu, có liên quan đến độ sáng hay tối của màu đó. Màu sắc là phân đoạn của một màu cụ thể trên bánh xe màu, phân đoạn đó cũng là trạng thái tinh khiết nhất của màu đó. Từ đó, bằng cách thay đổi cường độ, giá trị chúng ta có thể được những tông màu khác nhau.

Sự kết hợp màu sắc trong nguyên lý màu đòi hỏi phải có kiến thức về màu. Có thể có nhiều sự kết hợp khác nhau mà có các màu sắc đặc trưng về nhiệt độ, sự trung tính, đơn sắc hay đa sắc. Sự kết hợp màu sắc là một nghệ thuật không ranh giới khi nó có liên quan đến tâm lý học con người, giúp tối ưu hóa sự đẹp mắt và thẩm mỹ.

Nên đặt tâm hồn mình vào bối cảnh khi thiết kế

Màu sắc và sự kết hợp màu sắc có thể phản ánh cảm xúc của người thiết kế, thể trạng của một sinh vật, đặc trưng của nền văn hóa…Màu ấm thường do cảm xúc tích cực, màu lạnh hay nhạt bắt nguồn tự sự tiêu cực, tuy nhiên trong bối cảnh hiện nay, điều này chỉ có một phần đúng. Bởi lẽ, chúng ta không thể không hòa nhập vào một kiểu văn hóa của một vùng nào đó, sự khác biệt về màu sắc là cách thể hiện trực quan nhất của sự vật. Đôi khi nó mang tính cá nhân hóa, lập dị hoặc điểm nhấn tiêu cực hay tích cực trong một quần thể màu sắc. Màu nhạt tạo cảm giác cá tính, đơn giản, còn màu đậm cũng vậy, thể hiện sức nặng, khát khao, dấu ấn…

2. Màu sắc trong thiết kế

Có hai dạng, thiết kế của tự nhiên và thiết kế chủ quan do con người tạo ra. Sinh vật được vụ trụ thiết kế nên muôn vàn sắc màu khác nhau. Nhưng chúng ta đều biết rằng, ngoài những đặc trưng hiện hữu về màu sắc cố định của các sinh vật theo từng vùng khí hậu, còn có sắc màu của sự tiến hóa, biến chuyển và thích nghi với môi trường sống. Còn màu sắc do thiết kế chủ quan của con người phản ánh sự tiến bộ nhận thức, kiến thức trong nhà trường, trãi nghiệm sống, đôi khi là sự phối hợp dựa trên nhãn quan thẩm mỹ và cảm nhận của chính người thiết kế.

Cảm nhận màu sắc một cách tuyệt vời nhất theo phong cách của bạn

Về cơ bản, màu sắc trong thiết kế là một phạm trù chủ quan đã được học và trãi nghiệm. Dựa vào đó, người thiết kế sẽ có phong cách sẵn cho từng đối tượng, từng dự án. Các kiến thức chuyên môn về màu sắc trong ngành thiết kế làm nền tảng cố định, làm sườn cho các biến tấu về màu khi thiết kế. Người thiết kế còn phải quan tâm nhiều đến bối cảnh, văn hóa kiến trúc, khí hậu từng vùng miền, đặc trưng sinh vật và đặc biệt là cảm nhận của gia chủ sở hữu công trình.

Thiết kế thay lời muốn nói với màu sắc ấn tượng

Sự hài hòa về màu sắc trong thiết kế thực sự là quan trọng. Điều này không chỉ nói lên thẩm mỹ, hiểu biết của người làm thiết kế mà còn khẳng định giá trị, sự trường tồn và phát triển của dự án thiết kế đó theo thời gian. Có thể có sự đột biến, cách tân về màu sắc trong thiết kế, nhưng không thể quá đà. Gam màu nóng chủ đạo, không thể dùng quá nhiều những vật liệu có màu sắc mang tính mát quá xen lẫn vào được. Một ngôi nhà không thể có các mảng tường với quá nhiều màu sắc lẫn lộn, trừ khi gia chủ đó muốn như vậy. Màu sắc trong thiết kế có thể cách điệu hóa, tuy nhiên phải dung hòa được các yếu tố về công năng và thẩm mỹ. Chúng ta có thể thấy đặc trưng màu sắc là khác nhau trong các phong cách thiết kế khác nhau của các vùng miền trên thế giới, tuy có biến thể nhưng không đánh mất bản sắc vốn có của nó.

3. Màu sắc gắn với yếu tố phong thủy

Ở một số nơi, màu đen thể hiện cho sự đau thương, chết chóc, nhưng một số nơi màu trắng lại nói lên điều này. Đó là lối mòn quan niệm văn hóa không thể thay đổi được. Tiếp đến là sở thích, đơn giản là con người hiện đại họ tiếp nhận nhiều luồng văn hóa tư tưởng khác nhau và lĩnh hội, sống và chiêm nghiệm. Từ đó có những sở thích về màu sắc một cách bất kỳ, liên quan đến cảm nhận và mong muốn được hạnh phúc. Kế đến là kiến trúc vùng miền, theo thời kỳ và theo địa lý. Có thời kỳ chuyên dùng vật liệu có gam màu mát mẻ, có thời kỳ lại thịnh màu đậm. Có nơi kiến trúc phối hợp rất nhiều màu sắc trong một công trình thiết kế, có nơi lại đơn giản một đến hai màu là đủ.

Vậy phong thủy có liên quan gì đến màu sắc trong thiết kế? Về bản chất phong thủy nói lên sự thông thoáng, sinh khí từ gió, nước, cảnh vật địa thế…Tất cả cũng chỉ là sự hòa hợp về màu sắc đặt trong bối cảnh một công trình. Màu sắc hài hòa hợp lý là một dạng phong thủy. Một công trình, dự án thiết kế được xem là có phong thủy tốt, chắc chắn màu sắc phải phù hợp với vị trí địa lý, bối cảnh, văn hóa, khí hậu và phù hợp với gia chủ. Màu sắc và phong thủy là mối quan hệ trựu tượng khó hiểu, nhưng bài viết chỉ muốn nhấn mạnh rằng: sự hài hòa về màu sắc của một công trình thiết kế được gia chủ và "nhiều người" công nhận, thì đó là công trình có phong thủy tốt. "Nhiều người" ở đây chính là văn hóa bối cảnh, đặc trưng kiến trúc và thân thuộc với tự nhiên.

Sở thích về màu sắc có thể sẽ thay đổi theo thời gian

Chúng ta không nên quá nặng nề về phong thủy trong ngũ hành tương sinh khắc, hoặc cung mệnh của gia chủ. Tất nhiên đó cũng là một yếu tố để xem xét nghiên cứu và đưa ra sự tư vấn màu sắc phù hợp để thiết kế. Nhưng không phải ai cũng thấu hiểu điều này, kể cả người sở hữu công trình đó. Mọi người đã biết đến thái cực trong kinh dịch truyện, thái cực có âm dương, trong âm có dương, trong dương có âm. Thì không thể nói là cung mệnh của con người phù hợp một cách cố định với các màu sắc nào đó được. Trong xám có đen, trong bạc có trắng, biển xanh cát trắng hoặc vàng, màu xanh trắng sẽ làm nổi tông logo, vàng đen thì đậm chất cá tính…Vì thế, sự hòa hợp về màu sắc trong thiết kế đó là phong thủy, cảm nhận tốt của gia chủ về màu sắc của công trình tổng thể thì đó là phong thủy, sự hài hòa của công trình so với các công trình khác lân cận thì công trình đó có màu sắc hợp phong thủy.

4. Cách lựa chọn màu sắc khi thiết kế công trình

Đầu tiên là ý kiến của chủ sỡ hữu công trình đó. Hãy xem họ mong muốn như thế nào. Xây nhà cho con cái thì quan tâm đến con cái hơn là cha mẹ. Thiết kế logo công ty cho người chồng đứng tên thì không thể quan tâm quá nhiều về phong thủy người vợ hay là con cái. Trong nguyên tắc thiết kế, mọi người đều biết rằng phải đảm bảo đầy đủ công năng, và phải có tính thẩm mỹ. Như vậy đầu tiên là hãy đặt mối quan tâm lớn vào chính người sở hữu công trình, từ đó có cái hình dung tiếp theo về màu sắc nên tư vấn và chọn lựa ra sao.

Công viên với gam màu thiết kế ấm áp

Tư vấn thiết kế, trong đó có tư vấn về màu sắc, vật liệu, quy mô…Hãy cân nhắc tài chính của gia chủ, chọn phong cách, vật liệu, gam màu cho phù hợp, nhưng phải đảm bảo là có nhiều sự lựa chọn cho gia chủ. Tôn trọng về màu sắc chính là tôn trọng vấn đề thiết kế, tôn trọng công trình thiết kế là tôn trọng gia chủ. Nên tư vấn màu sắc sao cho hài hòa với gia chủ, với phong cách kiến trúc, với văn hóa và thiên nhiên. Đảm bảo sự hài lòng của gia chủ và hòa hợp với các gam màu xung quanh công trình thiết kế đó.

Sự phối hợp các màu sắc theo các phong cách thiết kế là quan trọng, phản ánh cái đẹp, sang trọng, đẳng cấp, hoặc cá tính cho công trình. Khi đã có lựa chọn về màu sắc, người thiết kế cần quan tâm đến cả vật liệu nữa. sự tương tác qua lại giữa màu sắc và vật liệu là khá quan trọng khi thiết kế, yêu cầu người thiết kế phải có kiến thức và kinh nghiệm trong việc này. Tránh trường hợp, khi màu sắc đã vừa ý nhưng khi khai triển thực tế thì hoàn toàn có cảm giác không thực như vậy.

Nội thất theo phong cách thiết kế scandinavian

5. Kết luận

Cách chọn màu sắc khi thiết kế công trình phụ thuộc nhiều ở gia chủ, là luồng tư tưởng đầu tiên để người làm thiết kế từ đó mà nghiên cứu. Việc lựa chọn màu sắc cho công trình thiết kế là việc làm quan trọng, liên quan đến phong thủy, liên quan đến mối tương tác vật liệu và ánh sáng. Ngoài ra lựa chọn màu sắc hài hòa, phù hợp với gia chủ, phù hợp văn hóa kiến trúc và thiên nhiên thì đó là cả một nghệ thuật thiết kế.

Sự phối hợp màu sắc trong thiết kế là một nghệ thuật độc đáo